Ngoloneya goshitopolwa shOshana Elia Erimari okwa popi no Eagle FM etitano shinasha neyambulepo lyeliko moshitopolwa pethimbo oshilongo tashi kondjitha Covid-19.
Okwati oshitopolwa osha pumbwa iinyangadhalwa mbyoka tayi yambulapo eliko meendelelo.
“Opuna omalunduluko omanene noonkondo mekoko lyeliko moshitopolwa, molwaashoka nomayinyengo oga shuna pevi, oshowo iinyanga dhalwa yoongeshefa ongele oyaa landithi yomo mapandaanda nenge ongeshefa oonene, yamwe mboka yiitumba otaya landitha ngaa, ashike yamwe oya kala komagumbo molwaashoka omukithi go Covid-19 ihagu ende ohagu endithwa kaantu,” Irimari tati.
Koongeshefa ndhoka dha dhengwa ko Covid-19, mehwepopaleko lyeliko moshitopolwa, ngoloneya okwati opuna omalongekidho go Social Security, omahangano taga tulamo omayindilo gomikuli oku hwepopaleka eliko lyoongeshefa dho dhi tsikile okuya kemeho.
Okwa gwedhapo tati otitatu lyaziko, okwiithana oshigongi tashi ithanwa Development Programme Estimate Expenditure, moka mwakwatelwa omalelo giikondo ya yooloka ngaashi omalelo goodolopa, gopamuthigululwakalo nogo pamangeshefelo moshitopolwa yiikunde opo ya yambidhidhe oopoloyeka dhoma yabulepo geliko moshitopolwa, noku tala woo komathaneko goshimaliwa shoka shagandjwa momvo shimaliwa 2020/2021, oshitopolwa Oshana shamono oshimaliwa shoo miliona N$ 243.797.
Iiikundathanwa moshigongi shoka ngoloneya goshitopolwa shOshana okwati ongaashi oopoloyeka dhili 61, ongele odhomatungo, odhuu namapya, odhe gongelo lyomeya nadhile.
“Otwa pumbwa oku tula miilonga omathaneko geyambulepo lyeliko moshitopolwa, nuuna oopoloyeka ndhoka dha tameke niilonga tashi gandja wo oompito dhiilonga kwaamboka yaahena iilonga moshitopolwa,” Ngoloneya Irimari tati.
Irimari okwa dhenge omuthindo pe gamenenepo lyomeya moshilongo, notati opuna omathaneko goku ninga omakonaakono goku etapo egongelo lyomeya pamukalo gwiikwatelwa gaashi, oomboola nomitungilo dhilwe dhomeya ndhoka tadhi gongele omeya moshitopolwa uunene gefundja, opoloyeka ndjoka oyili metifa notayi kala yapwa methimbo ehupi molwaa shoka opuna nale omiligu dhomeya dhatulwa mevi.
“Eliko enene moshigwana kehe omeya. ito vulu oku longasha waahena omeya, noma thaneko goshimaliwa shomitungilo dhomeya moshitopolwa ogeli poomiliona N$28 momvo shimaliwa gonuumvo,” Irimari tati.
Ookwiindile aanipambuliko ya longele kumwe mokuya komeho nomathaneko goopoloyeka opo ku yandwe oshimaliwa shi shuneko koshiketha shiimaliwa ngele inashi longithwa sha.
Irimari okwati opo oshilongo shihume komeho, okwa pula aanangeshefa moshitopolwa ya dhiginine uundjolowele oku kondjitha omukithi nguka omupe, tati oongefa nadhi iyuthe komilandu dho pethimbo ndika, okwa pula wo aanangeshefa mboka yena omapulaapulo ya kwatathane nombelewa ya ngoloneya.